Chào Bạn! Trong bài này tôi sẽ hướng dẫn Bạn cách dùng ic AT89Cxxx chỉ với 3 ngả ra lấy trên cảng p2 để tạo ra khung đèn Led cho các bảng quảng cáo. Bạn có thể cho các Led trên khung chạy theo nhiều kiểu, và nhờ vậy, bảng đèn rất hấp dẫn và sẽ gây được sự chú ý rất lớn của người xem, như vậy không phải là bảng đèn của Bạn đã thành công lắm rồi sao?
Sơ đồ mạch điện:
Qua các bài trước đây, Bạn thấy khi dùng ic vi điều khiển AT89C51, ở phần mạch cơ bản Bạn cần chú ý có 4 phần:
Phần nguồn nuôi: Chân 20 cho nối masse, chân 40 cho nối vào đường nguồn 5V.
Phần mạch reset: Bạn dùng một tụ C3 (10uF) và một điện trở R1 (8.2K) để tạo mức áp cao trên chân số 9, mỗi khi mạch được cấp nguồn. Ngay khi mạch được cấp nguồn, tụ C3 nạp điện sẽ kéo chân 9 lên mức áp cao để tạo tác dụng reset, chỉ sau một lúc, chân số 9 sẽ trở lại mức áp thấp và lúc này ic sẽ vào trạng thái hoạt động với câu lệnh khởi từ thanh 0000h (hay cũng là thanh reset).
Phần định tần cho mạch dao động tạo xung nhịp: Trong ic vi điều khiển AT89C51 có mạch dao động tạo xung nhịp, tần số định theo thạch anh gắn trên chân số 18 (chân Out), 19 (chân In). Khi Bạn dùng thạch anh 12MHz thì tần số xung nhịp sẽ là 1MHz (hay chu kỳ lệnh là 1us). Ở đây dùng 2 tụ nhỏ C1 (33pF), C2 (33pF) để bù nhiệt ổn tần.
Phần khai báo dùng chương trình trong bộ nhớ nội: nếu Bạn chỉ muốn chạy chương trình trong bộ nhớ nội, muốn vậy Bạn cho chân 31 ở mức áp cao, bằng cách nối chân 31 vào đường nguồn 5V.
Hình vẽ cho thấy: Bạn dùng transistor 2SC1815 ghép phức hợp với transistor 2SD468 để cấp dòng cho các Led (ở đây dùng loại Led siêu sáng) để tạo khung cho bảng đèn quảng cáo. Trên chân B gắn điện trở hạn dòng 1K. Trên chân C, Bạn gắn nhiều nhánh, mỗi từng nhánh 2 Led (ở mỗi nhánh có điện trở hạn dòng 680). Một đơn vị cơ bản sẽ gồm tổ hợp 6 Led (Bạn xem hình).
Ở hình vẽ này, Bạn thấy Led D1, D2 (và tất cả các Led của nhóm 1) được kích sáng bởi chân p2.0. Led D3, D4 (và tất cả các Led của nhóm 2) được kích sáng bởi chân p2.1 và Led D5, D6 (và tất cả các Led của nhóm 3) được kích sáng bởi chân P2.2.
Tóm lại:
* Khi Bạn cho chân p2.0 lên mức áp cao, thì tất cả các Led của nhóm 1 sẽ phát sáng.
* Khi Bạn cho chân p2.1 lên mức áp cao, thì tất cả các Led của nhóm 2 sẽ phát sáng.
* Khi Bạn cho chân p2.2 lên mức áp cao, thì tất cả các Led của nhóm 3 sẽ phát sáng.
Các Led của nhóm 1, nhóm 2 và nhóm 3 được cho đặt xen kẽ để tạo hiệu ứng Led chạy.
Hình vẽ trên đây cho thấy cách tạo khung cho một bảng đèn quảng cáo. Tôi dùng màu để Bạn phân định là trên khung bảng đèn có 3 nhóm Led.
* Nhóm các Led siêu sáng (màu đỏ) cho kích sáng với mức volt cao trên chân p2.0.
* Nhóm các Led siêu sáng (màu xanh lơ) cho kích sáng với mức volt cao trên chân p2.1
* Nhóm các Led siêu sáng (màu xanh lục) cho kích sáng với mức volt cao trên chân p22.
Nguyên lý vận hành:
Như Bạn đã biết chúng ta có thể dùng câu lệnh rất đơn giản để đặt các chân của các cảng p0, p1, p2, p3 của ic vi điều khiển AT89C51 lên mức áp cao hay xuống mức áp thấp.
Để đặt chân p2.0 lên mức áp cao, chúng ta dùng câu lệnh:
setb p2.0
Và muốn đặt chân p2.0 xuống mức áp thấp, chúng ta dùng câu lệnh:
clr p2.0
Vậy:
* Nếu muốn các Led màu xanh lơ trên khung bảng đèn quảng cáo sáng chúng ta dùng lệnh: setb p2.1
Và:
* Nếu muốn các Led màu đỏ trên khung bảng đèn quảng cáo tắt chúng ta dùng lệnh: clr p2.0
* Nếu muốn các Led màu xanh lơ trên khung bảng đèn quảng cáo tắt chúng ta dùng lệnh: clr p2.1
* Nếu muốn các Led màu xanh lục trên khung bảng đèn quảng cáo tắt chúng ta dùng lệnh: clr p2.2
Trạng thái 1: Muốn tất cả các Led đều tắt. Bạn chọn câu lệnh.
clr p2.0
clr p2.1
clr p2.2
Trạng thái 2: Muốn tất cả các Led đều sáng hết.
setb p2.0
setb p2.1
setb p2.2
Trạng thái 3: Muốn có trạng thái như hình sau. Bạn dùng các câu lệnh.
clr p2.0
setb p2.1
setb p2.2
Trạng thái 4: Muốn có trạng thái như hình sau. Bạn dùng các câu lệnh.
setb p2.0
clr p2.1
setb p2.2
Trạng thái 5: Muốn có trạng thái như hình sau. Bạn dùng các câu lệnh.
setb p2.0
setb p2.1
clr p2.2
Trạng thái 6: Muốn có trạng thái như hình sau. Bạn dùng các câu lệnh.
setb p2.0
clr p2.1
clr p2.2
Trạng thái 7: Muốn có trạng thái như hình sau. Bạn dùng các câu lệnh.
clr p2.0
setb p2.1
clr p2.2
Trạng thái 8: Muốn có trạng thái như hình sau. Bạn dùng các câu lệnh.
clr p2.0
clr p2.1
setb p2.2
Cách viết chương trình nguồn:
; Kiểu các Led trên khung nhấp nháy.
k_1:
clr p2.0
clr p2.1
clr p2.2
call delay
setb p2.0
setb p2.1
setb p2.2
call delay
ret
; Kiểu các Led trên khung chạy qua trái tốc độ chậm.
k_2:
clr p2.0
setb p2.1
setb p2.2
call delay_slow
setb p2.0
clr p2.1
setb p2.2
call delay_slow
setb p2.0
setb p2.1
clr p2.2
call delay_slow
ret
; Kiểu các Led trên khung chạy qua trái tốc độ nhanh.
k_3:
clr p2.0
setb p2.1
setb p2.2
call delay_high
setb p2.0
clr p2.1
setb p2.2
call delay_high
setb p2.0
setb p2.1
clr p2.2
call delay_high
ret
; Kiểu các Led trên khung chạy qua trái tốc độ thật nhanh (hiệu ứng từng Led chạy nhanh qua trái).
k_4:
clr p2.0
setb p2.1
setb p2.2
call del
setb p2.0
clr p2.1
setb p2.2
call del
setb p2.0
setb p2.1
clr p2.2
call del
ret
; Kiểu các Led trên khung chạy qua phải tốc độ chậm.
k_5:
setb p2.0
setb p2.1
clr p2.2
call delay_slow
setb p2.0
clr p2.1
setb p2.2
call delay_slow
clr p2.0
setb p2.1
setb p2.2
call delay_slow
ret
; Kiểu các Led trên khung chạy qua phải tốc độ nhanh.
k_6:
setb p2.0
setb p2.1
clr p2.2
call delay_high
setb p2.0
clr p2.1
setb p2.2
call delay_high
clr p2.0
setb p2.1
setb p2.2
call delay_high
ret
; Kiểu các Led trên khung chạy qua phải tốc độ thật nhanh (hiệu ứng từng Led chạy nhanh qua phải).
k_7:
clr p2.0
setb p2.1
setb p2.2
call del
setb p2.0
clr p2.1
setb p2.2
call del
setb p2.0
setb p2.1
clr p2.2
call del
ret
Cơ bản thì dùng cách phối hợp các câu lệnh trên Bạn sẽ có thể tạo ra nhiều kiểu "chạy Led" trên khung bảng quảng cáo theo ý tưởng riêng của Bạn.
Cách phối hợp các trạng thái tạo ra các dạng chạy Led trên khung của bảng đèn.
Trạng thái 1: Tất cả các Led đều tắt.
Trạng thái 2: Tất cả các Led đều sáng.
Kết hợp trạng thái 1 (tắt hết) và 2 (sáng hết) tạo ra kiểu nhấp nháy như hình sau:
Trạng thái 3: Tắt các Led với clr p2.0, mở các Led với setb p2.1, và setb p2.2.
Trạng thái 4: Tắt các Led với clr p2.1, mở các Led với setb p2.0, và setb p2.2.
Trạng thái 5: Tắt các Led với clr p2.2, mở các Led với setb p2.0, và setb p2.1.
Kết hợp trạng thái 3, 4 và 5 tạo ra kiểu nhấp nháy như hình sau:
Dùng delay_ slow hình quay qua trái chậm
Dùng delay_high hình quay trái nhanh
Dùng delay_ slow hình quay qua phải chậm
Dùng delay_high hình quay phải nhanh
Trạng thái 6: Mở các Led với setb p2.0, tắt các Led với clr p2.1, và clr p2.2.
Trạng thái 7: Tắt các Led với clr p2.0, mở các Led với setb p2.1, và tắt các Led với clr p2.2.
Trạng thái 8: Tắt các Led với clr p2.0, tắt các Led với clr p2.1, và mở các Led với setb p2.2.
Kết hợp trạng thái 6, 7 và 8 tạo ra kiểu nhấp nháy như hình sau:
Dùng delay_slow hình quay trái chậm
Dùng delay_high hình quay trái nhanh
Dùng delay_slow hình quay phải chậm
Dùng delay_high hình quay phải nhanh
Kết hợp trạng thái 2, 3, 4, 5, 6, 7 và 8 tạo ra kiểu nhấp nháy như hình sau:
Sau đây là một bảng đèn quảng cáo được gửi qua Mỹ từ VN, hàng của chợ Nhật Tảo treo trên cửa hàng làm Nails ở Quincy-Boston Mỹ.
Tôi tháo bảng đèn ra để Bạn thấy board mạch điều khiển đèn, rất đơn giản, chỉ với i ic vi điều khiển AT89C51. Dùng 3 transistor phức hợp trên các chân 6, 7, 8 để điều khiển các Led trên khung và dùng 4 transistor phức hợp trên các chân 35, 36, 37, 38 để điều khiển các con chữ.
Cách hàn dây thủ công các Led của bảng đèn quảng cáo: NAILs
Một ý tưởng
Giới thiệu các dây đèn Led dùng tạo khung cho các bảng đèn lớn
Trường hợp Bạn muốn tạo dãy đèn cho chạy theo các khung cửa lớn, như tạo đường viềng cho các khung cửa của các cửa hàng, việc dùng các Led như trên rất phiền phức, nhất là trong chế tạo các dãy Led dài năm mười mét. Lúc đó Bạn có thể dùng giải pháp như sau: Tìm mua dãy Led 3 màu như hình chụp (Bạn xem hình).
Hình chụp cho thấy Bạn điều khiển đèn bằng hộp kết nối 4 dây (các dây điện có màu), mạch điện này làm việc với mức nguồn nuôi là 12V và điều khiển theo nguyên lý hồng ngoại.
Hình chụp cho thấy hộp điều khiển dãy đèn Led 3 màu vào hộp remote hồng ngoại với nhiều nút nhấn. Bạn muốn các Led nháy theo kiểu nào, muốn lấy màu gì thì nhấn váo phím của hộp điều khiển là được. Rất tiện dùng.
Trên dãy đèn Led người ta phủ nhựa kín để tránh nước và cứ cách khoản ghi dấu hình cây kéo, ở các vị trí này Bạn có thể cắt rời dây ra rồi dùng 4 sợi dây điện nối vào, nhờ vậy, Bạn có thể chia dãy đèn ra nhiều khúc nhỏ, cho uốn theo các hình ảnh hay uốn theo các con chữ để tạo ta các hình quảng cáo, rất nhanh và tiện lợi.
Tạm kết
Bạn biết trong các đêm dài, các ánh đèn màu trở nên rất hấp dẫn, do vậy vai trò của các bảng đèn quảng cáo rất có tác dụng dẫn khách đến cửa hàng của Bạn. Rất nhiều người chịu bỏ tiền cho các bảng đèn này. Với các ic vi điều khiển họ AT89Cxxx và với các Led siêu sáng ít hao điện, đủ màu sắc, Bạn có thể tạo ra rất nhiều bảng đèn hiệu rất đẹp và dĩ nhiên các bảng đèn này sẽ rất đắc hàng. Mong loạt bài viết này sẽ giúp ích cho công việc của Bạn. Khi có ý tưởng hay, Bạn hãy trao đổi với người soạn, chúng tôi sẽ góp ý với Bạn. Chào!! Người soạn: Vương Khánh Hưng.
