Chat
Danh mục
Hướng dẫn và kinh nghiệm Cầm mỏ hàn - Hàn mạch

Hướng dẫn và kinh nghiệm Cầm mỏ hàn - Hàn mạch

Số lượng:
Thêm vào giỏ
Hướng dẫn và kinh nghiệm Cầm mỏ hàn - Hàn mạch đã được thêm vào giỏ hàng



1. Công cụ
* Mỏ hàn.
Có 2 loại mỏ hàn chính thường dùng là mỏ hàn nhiệt và mỏ hàn xung.
Mỏ hàn nhiệt thì nhỏ gọn, tiện dụng, hàn được các linh kiện bé như chân IC, thay đổi được nhiều loại mũi, giá tương đối rẻ. Thím nào lâu lâu mới rờ vào thì xúc con như hình dưới là chuẩn.


Mỏ hàn xung thì khá là to, cầm nặng tay, thích hợp với việc hàn liên tục các mối hàn lớn, lâu lâu phải thay dây đồng, khó dùng hơn mỏ hàn nhiệt xíu.


Còn thím nào đam mê và ưu tiên chất lượng hàng đầu thì xúc ngay một con trạm hàn như hình dưới (Hakko 937, loại em đang dùng), rất đáng đồng tiền bát gạo 


* Thiếc hàn



Có 2 loại chính: thiếc có chì và thiếc không chì (lead free solder- ký hiệu PbF)
Hiện nay trên thị trường chủ yếu vẫn bán thiếc có chì với tỉ lệ 63% thiếc, 37% chì. Loại này giá rẻ, chất lượng mối hàn tốt nhưng rất độc hại. Các công ti điện tử hiện nay không dùng vì phải tuân thủ tiêu chuẩn RoHS trong công nghiệp. Thím nào đầu tư và quan tâm đến sức khỏe thì nên mua loại thiếc không chì (PbF), thành phần gồm thiếc, đồng và bạc, giá khá đắt nhưng an toàn với sức khỏe.
Đối với một số linh kiện đặc thù, khi hàn có thể cần thêm thiếc hàn dạng kem (solder paste).

* Nhựa thông (flux): 
Hiện nay các loại thiếc hàn đa số đều có lõi nhựa thông nên các thím không cần phải mua một cục nhựa thông riêng làm gì. Chỉ lưu ý rằng nhựa thông có 4 tác dụng chính như sau:
- Loại bỏ, làm sạch phần bị oxi hóa trên bề mặt hàn và linh kiện hàn
- Tạo một lớp bao phủ tại khu vực hàn, tránh bị tái oxi hóa.
- Giảm sức căng bề mặt của thiếc hàn lỏng, giúp thiếc lan tỏa dễ dàng hơn.
- Giúp bề mặt hàn smooth, tránh bị đoản mạch.


* Tiếp theo là đến mũi hàn. Có nhiều loại với các mục đích khác nhau.



Nhìn chung thì em khuyên các thím chọn loại C, làm được gần như tất cả các tác vụ  Ai quen dùng loại B thì cứ thế dùng cũng không sao.

* Bọt biển, giá treo mỏ hàn


Bọt biển là một thứ rất quan trọng mà nhiều thím bỏ qua, nó có tác dụng là làm sạch mỏ hàn  trước khi hàn thì giặt bọt biển với nước và vắt hơi khô. Kết hợp với giá treo mỏ hàn như hình trên.

* Máy khò


Có tác dụng thổi một luồng khí nóng làm tan chảy thiếc hàn, giúp tháo gỡ linh kiện hoặc làm tan chảy kem hàn. Nói chung thím nào sửa chữa chuyên nghiệp thì mới sắm. Không thì thôi.

* Bàn ghế, hút khói, gang tay, kính bảo hộ.





Hàn là công việc đòi hỏi kiên nhẫn và cũng khá là nguy hiểm. Các thím nên setup một bộ bàn ghế rộng rãi, đảm bảo tư thế ngồi thoải mái đặt ở nơi thoáng mát. Đầu tư thêm gang tay và kính bảo hộ tránh bị bỏng, tránh thiếc, nhựa thông bắn vào mắt. Thím nào cẩn thận hơn thì đầu tư hoặc tự chế bộ hút khói, hoặc để cái quạt cạnh nơi làm việc. Tránh hít phải khói hàn vô cùng bổ phổi 

* Ngoài ra còn có một số thứ linh tinh khác như kìm cắt chân linh kiện, nhíp gắp, các loại gá, kính lúp, kính hiển vi... Tùy nhu cầu của từng thím mà sắm thêm cho phù hợp. Nên mua loại tốt để dùng lâu dài.


2. Cách hàn.
Về cơ bản, quy trình hàn gồm các bước như hình dưới

Một số lưu ý:
- Cách cầm mỏ hàn
- Cách cầm dây thiếc
- Quan trọng: dùng mỏ hàn làm nóng bề mặt hàn, chân linh kiện chứ không phải để làm nóng dây thiếc 
- Luôn giữ mỏ hàn thật sạch, bằng cách chùi phần thiếc thừa và nhựa thông vào bọt biển ướt. Mỏ hàn bẩn sẽ làm nhựa thông cháy đen và thiếc vón cục.
- Giữ nhiệt độ mỏ hàn ổn định. Tầm 300 độ C với thiếc có chì, 370 độ C với thiếc không chì.
- Không dí mỏ hàn quá lâu vào một điểm, sẽ làm bong bản mạch hoặc chết linh kiện.

Nói chung mới đầu làm sẽ rất xấu và hỏng nhiều. Tập nhiều các thím sẽ quen tay 

3. Sau khi hàn xong.
* Đánh giá chất lượng mối hàn bằng mức độ wetting - là độ lan tỏa của thiếc hàn trên bề mặt hàn.
- Hình trái: wetting kém, thiếc vón cục, mối hàn xấu.
- Hình giữa: wetting tạm được, thiếc vẫn nhấp nhô.
- Hình phải: wetting tốt, thiếc lan tỏa khắp bề mặt hàn. Mối hàn có chất lượng tốt.

* Làm sạch khu vực hàn
- Nếu mối hàn bị lem nhem, cháy đen, nhựa thông tràn trề thì có thể làm sạch bằng cồn công nghiệp. Dùng đầu nhíp hoặc que tăm cạo nhẹ lớp nhựa thông bị cháy, thấm cồn và dùng bàn chải lau sạch, đảm bảo tính thẩm mĩ.

* Quan trọng: bảo quản mũi hàn
- Sau khi hàn xong thì thấm một ít thiếc hàn bao bọc vào đầu mũi hàn. Nhằm bảo vệ mũi hàn bị quá nhiệt và cháy mất, nhanh hỏng  Xong xuôi thì dọn dẹp sạch sẽ, tắt điện, sắp xếp đồ vật ngăn nắp để lần sau dùng tiếp.

Sơ sơ là như thế, các thím có thắc mắc gì thì cứ hỏi thoải mái, em sẽ trả lời trong tầm hiểu biết. Chào thân ái 

Nguồn VOZ